जापानले हरेक वर्ष नेपालबाट २० हजार कामदार लैजाने सम्झौता

अब नेपाली युवा कामदार भिसामा जापानमा जान पाउने भएका छन् । श्रम रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षा मन्त्रालयले विशेष सीप (स्पेसल स्किल) भएका कामदार (एसएसडब्लु) पठाउने कार्यविधि स्वीकृत गरेसँगै नेपालीहरु कामदार भिसामा जापान जान पाउने भएका हुन् । 

जापानले विशिष्ट सीप भइ दक्षता हाँसिल गरेकाहरुलाई एसएसडब्लु अन्तर्गत विश्वका धेरै देशहरुबाट आफ्नो देशमा कामदार लैजाने गरेको छ । अब जापानले नेपालबाट पनि यसरी कामदार लाने भएको हो । यसबारे नपाल र जापानबीच सन् २०१९ मा नै सम्झौता भएको मन्त्रालयले जनाएको छ । तर, कार्यविधि नबनेकाले यसको प्रक्रिया अघि बढेको थिएन।

मन्त्रालयका प्रवक्ता राजिव पोख्रेलले माघको अन्तिम साता यसबारेको कार्यविधि स्वीकृत गरेको बिजपाटीलाई जानकारी दिए । उनका अनुसार जापानले हरेक वर्ष कम्तिमा २० हजार नेपाली कामदार लैजाने मन्त्रालयको अनुमान छ । सम्झौता जीटूजी भएकाले यतिनै लैजान्छ भनेर यकिन रुपमा भन्न भने नसकिने उनले बताए । तर, कम्तिमा वर्षमा २० हजार युवाहरु यस अन्तर्गत जापान जान पाउने उनको भनाई छ । 

सुरुमा जापानका रोजगारदाता कम्पनीहरुले ५ वर्षका लागि तोकिएका सिप भएका नेपाली कामदार लैजान्छ । तर, हरेक वर्ष, ६ महिना वा हरेक ४ महिनामा भिसा रिन्यू गर्नुपर्ने हुन्छ ।  

यसरी जानका लागि जापानिज भाषा र विशेष सिपको आवश्यक पर्दछ । जापानले नेपालबाट विभिन्न १२ वटा क्षेत्रकालागि कामदार लैजाने उल्लेख छ । सो क्षेत्र अनुसारको विशिष्ट सिप र भाषा परिक्षा पास भएपछि त्यहाँ जान पाइने छ । 

त्यहाँ नेपाली कामदरलाई जापानकै 'बेसिक स्यालरी' अनुसारकै तलव हुनेछ । तर, काम गर्न क्षेत्र अनुसार तलव केहि तलमाथि हुन सक्ने मन्त्रालयले जनाएको छ । प्रवक्ता पोखरेलका अनुसार कुनै पनि क्षेत्रमा कम्तिमा मासिक ३ लाख नेपाली रुपैयाँ भन्दा कम भने भने हुने छैन। 

नेपालका म्यानपावरहरुले जापानका रोजगारदाता कम्पनीसँग डिमाण्ड गर्ने र सोहि अनुसार म्यानपावरले नै कामदार त्यहाँ पठाउने प्रवक्ता पोखरेलको भनाई छ । नेपालबाट जाने कामदारको जापान जादा लाग्ने खर्च सबै रोजगारदाताले ने व्यहोर्ने उनको भनाई छ । तर, कतिपय अवस्थामा रोेजगारदाता र म्यानपावरबीच भएको सम्झौतामा अनुसार कामदारले जाने खर्च व्योहर्नुपर्ने हुनसक्ने उनको भनाई छ । 

एसएसडब्लु अन्तर्गत जापालने फिलिपिन्स, भियतनाम, भारत लगायत देशबाट विशेष सिप भएका कामदार लगिरहेको छ। नेपालबाट पनि ९ सय बढी एसएसडब्लु अन्तर्गत ब्यतिगत रुपमा श्रम स्वीकृती लिएर जापान गइसकेका छन् । तर अब भने संस्थागत रुपमा नेपाली कामदार जापान जान पाउने छन् ।  

मन्त्रालयका अनुसार अब छिटै वैदेशिक रोजगार विभागले एसएसडब्लु अन्तर्गत विदेश कामदार पठाउनका लागि म्यानपावर कम्पनीहरुलाई सूचिकृत हुनका लागि सूचना जारी गर्नेछ। त्यसपछि सूचिकृत म्यानपावरले जापानको रोजगारदाताबाट डिमान्ड ल्याउने र सोहि अनुसार यताबाट म्यानपावरले जापान पठाउँछ । 

कुन कुन सिप भए जान पाइन्छ ? 

१) नर्सिङः स्याहार सुसार

२) भवन सरसफाई व्यवस्थापन

३) कच्चा माल उद्योग, औद्योगिक मेसिनरी उत्पादन उद्योग , इलेक्ट्रोनिक्स उद्योग

५) निर्माण

६) पानी जहाज निर्माण र पानी जहाज मेशिनरी उद्योग

७) खाना र पेय पदार्थको उत्पादन उद्योग, खाद्य सेवा उद्योग

८) अटोमोबाइल मर्मत(सम्भार)

९) उड्डयन

१०) होटल सम्बन्धी उद्योग, 

११) कृषि

१२) मत्स्यपालन तथा अकुवाकल्चर