रुस र उत्तर कोरियाका सेना युक्रेनसँगको लडाइँमा, अधिकांश भू–भाग कब्जा गरेको दाबी

उत्तर कोरियाले पहिलोपटक रुसमा सैनिक तैनाथ गरेको पुष्टि गरेको छ ।

सोमबार सरकारी समाचार एजेन्सी केसिएनएले प्योङयाङका सैनिकहरूले मस्कोलाई रुसी सीमा क्षेत्र कुस्र्कमा युक्रेनको नियन्त्रणमा रहेको क्षेत्र पुनः प्राप्त गर्न मद्दत गरेको जनाएको छ ।

यो स्वीकारोक्ति रुसले उत्तर कोरियाको सहभागिता पुष्टि गरेको केही दिनपछि आएको हो । दक्षिण कोरियाली र पश्चिमी गुप्तचर एजेन्सीहरूले लामो समयदेखि प्योङयाङले गत वर्ष कुस्र्कमा मद्दत गर्न १० हजारभन्दा बढी सैनिक पठाएको जनाएका थिए ।

‘हाम्रो सशस्त्र बलका उप–एकाइहरू कोरियाली जनवादी गणतन्त्रका राज्य प्रमुखको आदेश अनुसार कुस्र्क क्षेत्रहरूलाई मुक्त गर्ने अभियानमा सहभागी भएका थिए,’ उत्तरको केन्द्रीय सैन्य आयोगले केसिएनए रिपोर्टमा भनेको छ ।

उत्तर कोरियाली नेता किम जोङ उनको सेना तैनाथ गर्ने निर्णय आपसी रक्षा सन्धिअनुसार भएको बताइएको छ । ‘न्यायका लागि लड्नेहरू सबै वीर र मातृभूमिको सम्मानका प्रतिनिधि हुन्,’ केसिएनएले किमलाई उद्धृत गर्दै भनेको छ ।

किमले राजधानीमा ‘युद्धका उपलब्धिहरू’ को स्मारक चाँडै निर्माण गरिने बताए र युद्धमा उत्तर कोरियाली सैनिकहरू मारिएको सार्वजनिक रूपमा पुष्टि गर्दै ‘मारिएका सैनिकहरूको चिहानहरू’ को उल्लेख गरेका छन् । ‘देशले युद्धका पूर्वसैनिकहरूका परिवारलाई विशेष सम्मान र हेरचाह गर्न महत्त्वपूर्ण राष्ट्रिय उपायहरू अपनाउनु पर्छ,’ उनले भने ।

केन्द्रीय सैन्य आयोगका अनुसार युक्रेनी अधिकारीहरूद्वारा रूसी संघको साहसिक आक्रमणलाई रोक्न कुस्र्क क्षेत्रलाई मुक्त गर्ने अपरेसनहरू विजयी रूपमा सम्पन्न भयो ।

शनिबार रुसी प्रमुख स्टाफ भ्यालेरी गेरासिमोभले उत्तर कोरियाली सैनिकहरूको ‘वीरता’ को प्रशंसा गरेका छन् । उनका अनुसार उत्तर कोरियाली सैनिकहरूले युक्रेनी सशस्त्र बलको समूहलाई पराजित गर्न महत्त्वपूर्ण सहयोग प्रदान गरे ।

दक्षिण कोरियाको रक्षा मन्त्रालयले सोमबार एक नियमित प्रेस ब्रिफिङमा उत्तर कोरियाको सेनाको तैनाथीले संयुक्त राष्ट्र सुरक्षा प्रस्तावहरूको उल्लंघन गरेको बताएको छ । ‘यसलाई आधिकारिक रूपमा स्वीकार गरेर (उत्तरले) आफ्नै आपराधिक कार्यहरू स्वीकार गरेको छ,’ उनीहरूका प्रवक्ताले भने ।

आन्तरिक विरोध कम गर्न

विशेषज्ञहरूका अनुसार सार्वजनिक रूपमा तैनाथी खुलासा गर्ने निर्णय उत्तर कोरिया र रुसद्वारा पहिले नै सहमति भएको थियो । ‘दुई देशले तैनाथी खुलासा गर्न सहमति जनाए किनभने उनीहरूले सैनिक तैनाथीको क्षतिपूर्तिको फाइदाले उनीहरूको अन्तर्राष्ट्रिय छविमा हुनसक्ने सम्भावित क्षतिभन्दा बढी हुने आँकलन गरे,’ सियोलको उत्तर कोरियाली अध्ययन विश्वविद्यालयका अध्यक्ष याङ मु–जिनले भने ।

‘तैनाथ सैनिकहरूलाई राज्य सुविधाहरू प्रतिबद्ध गरेर उत्तर कोरियाले आन्तरिक विरोधलाई पर्याप्त रूपमा कम गर्न सक्छ,’ यो कदमले प्योङयाङको आत्मविश्वासलाई प्रतिबिम्बित गर्छ भन्दै उनले भने, ‘रुसबाट थप पुरस्कारहरू सुरक्षित गर्न उत्तर कोरियाले सम्भवतः उनीहरूको संलग्नताका कारण विजय हासिल भएको देखाउन खोजेको हो ।’

मस्कोले आफ्नो पश्चिमी क्षेत्रको ‘मुक्ति’ को दाबी गरेको भए पनि युक्रेनी राष्ट्रपति भोलोदिमर जेलेन्स्कीले आइतबार युक्रेनको सेना अझै पनि कुस्र्कमा लडिरहेको बताए ।

प्योङयाङको केन्द्रीय सैन्य आयोगले उक्त कारबाही ‘उत्तर कोरिया र रुसका दुई देशबीचको दृढ सैन्य मैत्री’ को प्रमाण भएको बताएको छ । ‘अब किम जोङ उनले मे ९ मा रुसको विजय दिवस समारोहमा भाग लिनुहुन्छ कि हुन्न भन्ने प्रश्न छ,’ सियोलको इन्स्टिच्युट फर फार इस्टर्न स्टडिजका प्राध्यापक लिम युल–चुलले भने ।

रुसले नाजी जर्मनीको पराजयको ८० वर्ष पूरा भएको अवसरमा विशाल सैन्य परेड र राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनको सम्बोधनसहित मे ९ मा आफ्नो सबैभन्दा ठूलो विजय दिवस मनाउने प्रतिबद्धता जनाएको छ ।

‘किम कार्यक्रममा उपस्थित हुने सम्भावना अपेक्षाकृत कम देखिए पनि यसलाई पूर्णतः नकार्न सकिँदैन,’ लिमले भने, ‘कुस्र्क क्षेत्रको पुनः कब्जा किमको विजय दिवस समारोहमा उपस्थितिका लागि एक सकारात्मक औचित्य हुन सक्छ ।